Zęby są niezwykle ważnym elementem ludzkiego organizmu, pełniącym kluczowe funkcje w procesie trawienia oraz wpływającym na estetykę uśmiechu i ogólny stan zdrowia. Choć mogą wydawać się jednolitymi strukturami, składają się z kilku różnych części, takich jak szkliwo, zębina, miazga, korzeń i cement korzeniowy. Każda z tych części może być atakowana przez różne choroby, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i estetycznych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, jakie choroby mogą atakować różne części zęba, jakie są ich przyczyny, objawy oraz metody leczenia.
Choroby atakujące szkliwo
Szkliwo jest najtwardszą substancją w ludzkim ciele, pokrywającą zewnętrzną część korony zęba. Jego główną funkcją jest ochrona wewnętrznych struktur zęba przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Niestety, szkliwo może być atakowane przez próchnicę, która jest najczęstszą chorobą zębów na świecie. Próchnica powstaje w wyniku demineralizacji szkliwa przez kwasy produkowane przez bakterie znajdujące się w płytki nazębnej. Wczesne stadium próchnicy może nie dawać żadnych objawów, jednak w miarę postępu choroby może pojawić się ból oraz nadwrażliwość zęba na zimno, ciepło czy słodycze.
- Fluoroza – choroba wynikająca z nadmiernego spożycia fluoru w okresie rozwoju zębów, prowadząca do powstawania plam na szkliwie.
- Erozja zębów – utrata tkanki zęba spowodowana działaniem kwasów niebakterialnych, np. z napojów czy owoców.
Choroby atakujące zębinę i miazgę
Zębina jest tkanką znajdującą się pod szkliwem, otaczającą jamę zęba, w której znajduje się miazga. Miazga zawiera naczynia krwionośne i nerwy, jest więc niezwykle wrażliwa na infekcje i urazy. Główną chorobą atakującą zębinę i miazgę jest głęboka próchnica, która może prowadzić do zapalenia miazgi. Zapalenie miazgi objawia się silnym bólem zęba, który może nasilać się w nocy oraz reagować na bodźce termiczne. Nieleczona infekcja może rozprzestrzenić się na tkanki otaczające korzeń zęba, prowadząc do powstania ropnia.
- Zapalenie miazgi – może być wywołane przez głęboką próchnicę, urazy zęba lub zabiegi stomatologiczne.
- Nekroza miazgi – martwica miazgi zęba, często wynikająca z nieleczonych infekcji lub urazów.
Choroby atakujące korzeń i cement korzeniowy
Korzeń zęba jest częścią zęba, która mocuje go w kości szczęki lub żuchwy, a cement korzeniowy to specjalna tkanka pokrywająca korzeń, umożliwiająca jego przyłączenie do kości. Choroby periodontologiczne, takie jak zapalenie przyzębia, są głównymi problemami atakującymi te obszary. Zapalenie przyzębia jest zaawansowaną formą choroby dziąseł, która nie tylko atakuje dziąsła, ale również struktury wspierające zęby, w tym cement korzeniowy i kość. Objawy zapalenia przyzębia obejmują krwawienie z dziąseł, ich obrzęk, odsłonięcie szyjek zębowych, a w zaawansowanych przypadkach – chwianie się zębów i utratę zębów.
- Zapalenie przyzębia – choroba dziąseł, która może prowadzić do utraty zębów przez niszczenie struktur wspierających ząb.
- Resorpcja korzenia – proces, w którym tkanka korzenia zęba jest stopniowo niszczona i zastępowana przez tkankę kostną, co może prowadzić do utraty zęba.
Choroby zębów mogą mieć poważne konsekwencje dla ogólnego stanu zdrowia, dlatego tak ważne jest regularne odwiedzanie dentysty i przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej. Wczesne wykrycie i leczenie problemów stomatologicznych może zapobiec rozwojowi poważniejszych chorób i zachować zdrowy uśmiech na długie lata.
